Zwitserse Ruit boven Engelse wissels: Märklin K-2275

Maken van de ruit in Zwitserse bovenleiding; boven Engelse wissels (bijdrage van Harry Stipkes).

De Zwitsers hebben zo hun eigen bijzonderheden, en dat geldt ook voor de bovenleiding. Bij het realiseren van mijn diorama, was de bouw van natuurgetrouwe bovenleiding een vereiste. Het voorbeeld goed observeren is noodzaak. Boven Engelse wissels hangt in Zwitserland een soort ruit. Het rechtdoorgaande spoor is een normale, enkelvoudige draad. Het kruisende spoor bevat een soort ruit. Deze ruit hangt aan 1 enkele draagkabel.

Op beide bovenstaande foto’s is deze ruit te zien boven de stroomafnemer van de lok. Op de 2^e foto is bovendien te zien, dat de breedte van de ruit niet groter is als het sleepstuk van de stroomafnemer. Het inbouwen van een dergelijke ruit vergt de nodige voorbereidingen. Dat begint al bij de planning van de portalen. Deze moeten voor zo ver mogelijk NIET boven een Engelse wissel staan. Dat bemoeilijkt het inbouwen van een ruit. Soms is dat niet te voorkomen. Ook op mijn diorama moest ik de ruit in tweeën splitsen.

Allereerst moet de lengte van de ruit bepaald worden. Ik heb slanke Engelse K-wissels van Märklin ingebouwd. Een Engels wissel wordt op een houten plankje bevestigd. Aan elk uiteinde (4 dus) werd een kleine spijker gezet. Voor het recht doorgaande spoor wordt 1 enkele draad tussen de spijkertjes gebonden. Voor het kruisende spoor maak je het draadje aan 1 spijker vast. Trekt hem naar de recht tegenoverliggende spijker, draait hem er twee keer omheen, voordat je teruggaat naar de oorspronkelijke spijker. Je neemt een stroomafnemer met smal sleepstuk. Deze leg je midden op het wissel en bepaal dan de maximale breedte. Dat kan makkelijker, want de maximale breedte van de ruit mag natuurlijk niet groter zijn dan de breedte van het sleepstuk.  Zoals gezegd, wordt de ruit in het kruisende spoor ingebouwd. De lengte van de ruit reikt vanaf de 5^e dwarsligger vanaf het ene einde, tot aan de 5^e dwarsligger vanaf het andere einde. (Bij een Engelse wissels van andere merken kan dit afwijken. Test dit, voordat je begint met bouwen!).

De bepaalde afmetingen van de ruit wordt op een vlak plankje getekend. Neem een stuk rijdraad (in mijn geval Sommerfeldt  Profi van 0,5 mm doorsnede en 300mm lengte). Leg deze op zijn plaats in het sporenplan en bepaal, waar de ruit moet komen. In mijn geval komen de knikken bij de 5^e dwarsligger van elk einde van het kruisende spoor.

Knip eerst evt. hangkabels tussen draagkabel en rijdraad weg. Buig voorzichtig een lichte knik in de rijdraad. Let erop, dat de knikken op de juiste plaats komen. Neem een stuk los draad. Deze wordt iets langer als de ruit afgeknipt. Breng in dit stuk draad de knikken op dezelfde plaats aan als die in het rijdraad. De uiteinden van het losse draadje worden ietsje omgebogen, zodat een stroomafnemer er niet achter blijft haken. Soldeer beide uiteinden van het losse draad aan de rijdraad. Let erop, dat je zo min mogelijk soldeer gebruikt, en dat dit alleen boven blijft en niet tussen de draden door naar beneden vloeit. Buig van een ander stukje draad een driehoekje, dat tussen rijdraad en draagkabel komt te zitten. Laat het bovenste einde wat uitsteken; dat maakt het solderen aan rijdraad makkelijker, door het driehoekje hieraan vast te pakken en op de rijdraden te drukken. Ook hier geldt: gebruik zo min mogelijk soldeer. Vervolgens soldeer je de draagkabel aan de driehoek, en knip je het overtollige deel af. Het is zaak, dat de driehoek OP de rijdraden komt te zitten, anders kan een stroomafnemer erachter blijven haken. En als het goed is, is dit het resultaat:

Hier zien jullie de ingebouwde ruit. De bovenleiding is hier nog ongeschilderd. Na voltooing van alle bovenleiding is dit natuurlijk geverfd. Ik heb hiervoor een donkergroene kleur gebruikt.

Voorbeeld van een Zwitserse Ruit. Foto: Harry Stipkes